kreatinin serum plazma ne demek?

Kreatinin, kas hücrelerinde kreatin fosfat metabolizmasının bir yan ürünü olarak üretilen bir atık üründür. Kandaki kreatinin seviyesi, böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını gösteren önemli bir göstergedir. Serum kreatinin ve plazma kreatinin arasında ince bir fark vardır:

• Plazma kreatinin: Kanın sıvı (hücre içermeyen) kısmında bulunan kreatinin seviyesidir. Kan örneği alındıktan sonra, kan pıhtılaşmadan önce ayrılır ve plazma elde edilir.

• Serum kreatinin: Kan pıhtılaşmasına izin verildikten sonra, pıhtıdan ayrılan sıvı kısımda bulunan kreatinin seviyesidir. Pıhtılaşma sürecinde bazı faktörler (örneğin, pıhtılaşma faktörlerinden salınan küçük miktarlardaki kreatinin) serum kreatinin seviyesini biraz etkileyebilir, ancak genellikle plazma kreatinin ile çok benzer sonuçlar verir.

Her iki ölçüm de böbrek fonksiyonunu değerlendirmek için kullanılır ve genellikle birbirlerinin yerine kullanılır. Pratikte, "serum kreatinin" terimi daha yaygın olarak kullanılır, ancak sonuçlar klinik olarak çok az farklılık gösterir.

Kreatinin seviyelerinin yorumlanması:

• Yüksek serum/plazma kreatinin: Böbrek fonksiyonunda bozulma, böbrek yetmezliği, kas yıkımı (rabdomiyoliz), dehidratasyon veya bazı ilaçların yan etkisi gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.

• Düşük serum/plazma kreatinin: Azalmış kas kütlesi (yaşlılık, kas hastalıkları), yetersiz beslenme veya bazı genetik koşullar gibi faktörlerden kaynaklanabilir. Ancak, düşük kreatinin seviyesi her zaman bir sorun göstermez.

Kreatinin seviyesi tek başına böbrek fonksiyonunun tam bir değerlendirmesi için yeterli değildir. Diğer testler (örneğin, glomerüler filtrasyon hızı - GFR, idrar analizi) genellikle daha kapsamlı bir değerlendirme için kullanılır.

Özetle: Serum ve plazma kreatinin ölçümleri, böbrek fonksiyonunun göstergeleri olarak kullanılır ve klinik uygulamada birbirinin yerine kullanılır. Seviyelerin yorumlanması, diğer tıbbi faktörler göz önünde bulundurularak bir hekim tarafından yapılmalıdır.